Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως


Πολιτιστική Κληρονομιά

Η αρχιτεκτονική μας κληρονομιά αποτελεί μια αναντικατάστατη έκφραση του πλούτου και της ποικιλίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μια ανεκτίμητη μαρτυρία του παρελθόντος μας και ένα κοινό αγαθό για όλους τους Ευρωπαίους. Γι’ αυτό και η Κυπριακή Δημοκρατία έχει υιοθετήσει ή/και υπογράψει όλες τις συμφωνίες που έχουν γίνει για την προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (Χάρτα της Βενετίας (1964), Διακήρυξη του Άμστερνταμ (1975), Σύμβαση της Γρανάδας (1985), Διεθνής Χάρτα για την Προστασία των Ιστορικών Πόλεων (1987) κλπ).

Με τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, εξασφαλίζεται η διατήρηση της ιστορικής μνήμης κάθε λαού και η βελτίωση της ποιότητας ζωής. Σήμερα, ενώ οι κίνδυνοι για την πολιτιστική κληρονομιά παραμένουν σοβαροί (αλλοίωση του χώρου (κτιστού και φυσικού), λανθασμένη τουριστική αξιοποίηση, εγκατάλειψη, φυσική φθορά κλπ), η κοινωνική αντίληψη για την αξία της είναι αυξημένη. Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι η διάσωση των παραδοσιακών κτιρίων βοηθά στην εξοικονόμηση των φυσικών πόρων και την καταπολέμηση της σπατάλης -ζητήματα πολύ σημαντικά για τη σημερινή κοινωνία- καθώς και στον έλεγχο του σφετερισμού της γεωργικής/αγροτικής γης και στη μείωση των μετακινήσεων του πληθυσμού προς επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης.

Η αρχιτεκτονική κληρονομιά περιλαμβάνει όχι μόνο μεμονωμένα κτίρια εξαιρετικής ιστορικής, αρχιτεκτονικής, αρχαιολογικής αξίας και το άμεσο περιβάλλον τους, αλλά και περιοχές ιστορικού ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος ή αρχιτεκτονικά σύνολα που περιλαμβάνουν όλα τα κτίρια πολιτιστικής αξίας, από τα πιο σημαντικά μέχρι τα πιο απλά κτίρια συνοδείας.

Η διατήρηση και συντήρηση μιας παραδοσιακής οικοδομής βασίζεται στις ακόλουθες αρχές:

(α) Η συντήρηση ενός κτιρίου συνεπάγεται τη συντήρηση όλων των στοιχείων του (αρχικά παραδοσιακά υλικά, κατασκευαστικές λεπτομέρειες, «τελειώματα», ζωγραφικά/ διακοσμητικά στοιχεία, κλπ), καθώς και του άμεσου περιβάλλοντος και της κλίμακάς του. Κατά συνέπεια, θα αποκλείεται κάθε αλλοίωση που θα μπορούσε να αλλάξει τις σχέσεις των όγκων, της μορφής, των υλικών και των χρωμάτων του.

(β) Οι νέες προσθήκες πρέπει να σέβονται όλα τα μέρη του κτιρίου, το παραδοσιακό του πλαίσιο, την ισορροπία της σύνθεσής του, τις σχέσεις του με τον περιβάλλοντα χώρο και ταυτόχρονα πρέπει να διαχωρίζονται από τα αυθεντικά μέρη του, φέροντας τη σφραγίδα της εποχής τους. Επιπλέον οι προσθήκες να είναι κατά το δυνατόν αναστρέψιμες έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα επαναφοράς του κτιρίου στην κατάσταση που βρισκόταν πριν την επέμβαση (αρχή αναστρεψιμότητας).

(γ) Να γίνεται, γενικά, χρήση παραδοσιακών υλικών και μεθόδων δόμησης και μόνο όπου αυτές κρίνονται ανεπαρκείς, να εφαρμόζονται σύγχρονες τεχνικές, των οποίων όμως η αποτελεσματικότητα και η συνεργασία (συμβατότητα) με τα παραδοσιακά υλικά να έχει αποδειχθεί επιστημονικά και εμπειρικά.

(δ) Στα διατηρητέα κτίρια μπορούν να προσδοθούν όλες οι επιτρεπόμενες χρήσεις, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές ζώνες, εφόσον σέβονται τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των κτιρίων (τυπολογία και μορφολογία) και δεν αλλοιώνουν τη διάρθρωσή τους.

Για τη Νομοθεσία και Κανονισμούς που διέπουν τις Διατηρητέες Οικοδομές, αλλά και για τις σχετικές αιτήσεις και έντυπα, μπορείτε να επισκεφθείτε τις αντίστοιχες σελίδες στον πιο κάτω σύνδεσμο: