Οι Επιτροπές Παρακολούθησης αποτελούν σημαντικό θεσμό για την παρακολούθηση της υλοποίησης των Εθνικών Προγραμμάτων των Ταμείων Εσωτερικών Υποθέσεων 2014-2020.
Η σύσταση και λειτουργία τους διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ορθή υλοποίηση των Εθνικών Προγραμμάτων και, κατά συνέπεια, στον αντίκτυπο που θα έχουν στην κοινωνική συνοχή, την ευημερία και την πρόοδο της κοινωνίας. Και αυτό επιτυγχάνεται κατά κύριο λόγο μέσω της συμβολής τόσο των εμπλεκόμενων κυβερνητικών φορέων όσο και των εμπλεκόμενων φορέων από την κοινωνία των πολιτών.
Βάσει του άρθρου 12 (4) του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 514/2014, συγκροτείται Επιτροπή Παρακολούθησης για στήριξη της εφαρμογής των Εθνικών Προγραμμάτων των Ταμείων. Επιπρόσθετα, με βάση το άρθρο 4 (β) και το κεφάλαιο 4 (Α) (1)(α) του Παραρτήματος του Κατ΄ Εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) αριθ.1042/2014, η Υπεύθυνη Αρχή του Ταμείου, η οποία για την Κύπρο έχει ορισθεί η Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών, πρέπει να εξασφαλίζει την ορθή λειτουργία της κάθε Επιτροπής Παρακολούθησης.
Οι Επιτροπές Παρακολούθησης είναι δυο, δηλαδή μία για έκαστο Ταμείο:
Για κάθε Επιτροπή Παρακολούθησης έχει συσταθεί Εσωτερικός Κανονισμός, ο οποίος έχει εγκριθεί κατά τη διάρκεια της 1ης σύγκλησης των Επιτροπών, στις 27 Μαΐου 2017. Οι Εσωτερικοί Κανονισμοί, με Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ημερομηνίας 27 Απριλίου 2016, ορίζουν τα μέλη της κάθε Επιτροπής (βλ. άρθρο 4 εκάστου Κανονισμού).