Αγαπητή Επικεφαλής του Γραφείου ΔΟΜ στην Κύπρο,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Κυρίες και κύριοι,

Καταρχάς, επιτρέψτε μου να συγχαρώ τον ΔΟΜ για την επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος υποβοηθούμενων εθελούσιων επιστροφών και επανένταξης. Πρόκειται για ένα συγχρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Κυπριακή Δημοκρατία έργο, το οποίο υλοποιείται από το 2016, όταν η πρόταση του ΔΟΜ επιλέχθηκε ως η καλύτερη στο πλαίσιο σχετικής Πρόσκλησης Υποβολής Προτάσεων που προκηρύχθηκε από τη Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων, η οποία είναι η Υπεύθυνη Αρχή των Ταμείων Εσωτερικών Υποθέσεων στην Κύπρο.

Πρέπει να σημειωθεί ότι ο ΔΟΜ υλοποιεί το συγκεκριμένο έργο μέχρι σήμερα, κατόπιν επιλογής του στο πλαίσιο όλων των Προσκλήσεων Υποβολής Προτάσεων που προκηρύχθηκαν από την Υπεύθυνη Αρχή έκτοτε. Το έργο που υλοποιείται τη δεδομένη στιγμή ανανεώθηκε για άλλους είκοσι ένα (21) μήνες στις 29 Σεπτεμβρίου 2020.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Κύπρος αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις λόγω της μαζικής άφιξης προσφύγων και άλλων υπηκόων τρίτων χωρών. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους, για διάφορους λόγους έκαστος, συνειδητοποιούν κάποια στιγμή ότι θα προτιμούσαν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους. Παρ’ όλα αυτά, συχνά δεν μπορούν να το πράξουν, είτε διότι δεν δύνανται να καλύψουν τα έξοδα του ταξιδιού, είτε επειδή διστάζουν να λάβουν μια τέτοια απόφαση, όντας πεπεισμένοι ότι η πατρίδα τους δεν μπορεί να τους προσφέρει ένα καλύτερο μέλλον. Στο πλαίσιο αυτών των δεδομένων, το πρόγραμμα υποβοηθούμενων εθελούσιων επιστροφών και επανένταξης καθίσταται πραγματικά απαραίτητο και χρήσιμο, καθώς προσφέρει την ευκαιρία σε άτομα που επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα τους να το πράξουν με ασφάλεια.

Επιπλέον, το συγχρηματοδοτούμενο έργο προσφέρει στους δικαιούχους την ευκαιρία αξιοποίησης ενός προγράμματος επανένταξης, την ευκαιρία οικοδόμησης μιας καλύτερης ζωής πίσω στην πατρίδα τους.

Η Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων, ως η Υπεύθυνη Αρχή των Ταμείων Εσωτερικών Υποθέσεων, θεωρεί πολύ σημαντική, πέραν των άλλων ενεργειών, τη δυνατότητα που δίνεται στους υπηκόους τρίτων χωρών για ασφαλή επιστροφή τους στις χώρες τους, ειδικά όταν ο επαναπατρισμός τους συνοδεύεται από ένα πρόγραμμα επανένταξης, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση για ένα καλύτερο μέλλον.

Μία από τις πλέον ευάλωτες ομάδες προσφύγων και υπηκόων τρίτων χωρών είναι τα θύματα της εμπορίας προσώπων. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας, ο αριθμός των θυμάτων σωματεμπορίας αγγίζει τα 40 εκατομμύρια σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πλειονότητα των θυμάτων είναι γυναίκες και κορίτσια, με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευσή τους. Παράλληλα, οι μετανάστες αποτελούν τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων που προορίζονται για εργασία και καταναγκαστική εργασία.

Όπως έχει αναφερθεί και πιο πάνω, δεδομένου του μεγάλου αριθμού μεταναστών και προσφύγων που φθάνουν στην Κύπρο, αναπόφευκτα η χώρα μας έχει καταστεί μεταναστευτικός προορισμός και για πολλά θύματα σωματεμπορίας. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που διατηρεί το Γραφείο Καταπολέμησης και Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας Κύπρου, κάθε χρόνο αναγνωρίζονται 45 θύματα εμπορίας στην Κυπριακή Δημοκρατία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αριθμοί αυτοί δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματική έκταση του προβλήματος στη χώρα μας, καθώς η σωματεμπορία αποτελεί ένα έγκλημα πολύ καλά κρυμμένο. Τα θύματα βρίσκονται παγιδευμένα και ζουν κάτω από ένα σύστημα απειλών και φόβου, με αποτέλεσμα να διστάζουν να απευθυνθούν στις Αρχές για βοήθεια.

Υπό το πρίσμα των πιο πάνω, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για τα θύματα σωματεμπορίας, ώστε να βρουν το κουράγιο να καταφύγουν στις αρμόδιες Αρχές για βοήθεια και καθοδήγηση. Μια άλλη μεγάλη πρόκληση είναι να ενημερωθούν τα θύματα για τις δυνατότητες που προσφέρονται μέσω του προγράμματος υποβοηθούμενων εθελούσιων επιστροφών και επανένταξης.

Όταν ένα θύμα σωματεμπορίας εκφράσει την επιθυμία να επιστρέψει στην πατρίδα του, ο ΔΟΜ, με βάση τη μακρόχρονη εμπειρία του, εφαρμόζει συγκεκριμένες διαδικασίες, σε συνεργασία με τις αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες, στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου έργου, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι, πρώτα από όλα, είναι ασφαλές για το θύμα να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του. Επιπλέον, εάν ο δικαιούχος το επιθυμεί, θα εφαρμοστεί ένα σχέδιο επανένταξής του, προκειμένου να δοθεί στον επαναπατριζόμενο η ευκαιρία για οικοδόμηση ενός βιώσιμου μέλλοντος.

Η Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων χαιρετίζει τη διοργάνωση του σημερινού σεμιναρίου, το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση και βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ του ΔΟΜ και των κυβερνητικών υπηρεσιών που εμπλέκονται σε θέματα σωματεμπορίας, καθώς και με άλλους τοπικούς φορείς, με στόχο την εξεύρεση λύσεων και δομών που θα συμβάλουν αφενός στον εντοπισμό θυμάτων σωματεμπορίας και αφετέρου στην ενημέρωσή τους για την ευκαιρία υποβοηθούμενης επιστροφής και επανένταξής τους στη χώρα καταγωγής τους που προσφέρεται μέσω αυτού του συγχρηματοδοτούμενου έργου.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!

Εύχομαι το σεμινάριο να είναι εποικοδομητικό για όλους τους συμμετέχοντες!